Oya Baydar 1940’ta İstanbul’da doğdu. Notre Dame de Sion Fransız kız lisesini bitirdi. Bir süre Fransa’da kaldı. İstanbul Üniversitesi’nde sosyoloji-felsefe okudu. 1964’te İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi sosyoloji kürsüsünde asistanlığa başladı. 1965’te, Türkiye İşçi Partisi’ne üye oldu. Parti bilim kurulunda çalıştı. “Türkiye İşçi Sınıfının Doğuşu” konulu doktora tezi jürinin kabulune rağmen profesörler kurulu kararıyla reddedilince, sol eğilimli öğrencilerin bu kararı protesto için Rektörlüğü işgal etmeleri üzerine çıkan olaylar nedeniyle İstanbul Üniversitesi’nden ayrıldı.

Bir süre, ABD’de Columbia Üniversitesi’nde, sosyal bilimlerde istatistik yöntemler konusunda çalıştı. 1969’da, Ankara Hacettepe Üniversitesi’nde sosyoloji bölümünde asistanlığa başladı. 1971’de, 12 Mart askeri darbesinin ardından tutuklandı. Tahliyeden sonra Yeni Ortam ve Politika gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. 1974’te Türkiye Sosyalist İşçi Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı. Daha sonra Türkiye Komünist Partisi’ne katıldı. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra, yazıları için açılan çok sayıda davada hakkında istenen 27 yılı aşkın hapis cezası nedeniyle yurtdışına çıkmak zorunda kaldı. 12 yıl boyunca siyasal mülteci olarak başta Almanya, Avrupa’nın çeşitli ülke ve kentlerinde yaşadı. 1981-1982 yıllarında Sovyetler Birliği’nde, Moskova’da kaldı. 1989da sürgünde yaşadığı Frankfurt’ta sosyalist sistemin çöküşü ve Berlin duvarının yıkılışına yakından tanık oldu. 1992’de, çıkarılmış olan kısmi aftan yararlanarak Türkiye’ye döndü.

Oya Baydar, ilk romanını on yedi yaşında, lise öğrencisiyken yazdı. Bu roman, Türkiye’nin en çok satan gazetesi Hürriyet’te “Türkiye’nin Sagan’ı” reklamlarıyla 1958 yılında bölüm bölüm basıldı (tefrika edildi). İkinci gençlik romanı Allah Çocukları Unuttu 196l’de, Savaş Çağı Umut Çağı adlı romanı 1963’te yayınlandı. Daha sonra, Türkiye’nin toplumsal yapısında önemli değişimler olduğu ve sosyalist bilinçle birlikte kitlelerin hareketlendiği 1960-80 döneminde, kendini bütünüyle akademik ve siyasal çalışmalara vermek kararıyla, edebiyat alanından çekildi.

Edebiyata dönüşü, Almanya’da sürgünde yaşarken sosyalist sistemin çöküşünün yakın tanığı olmasıyla gerçekleşti. Baydar, bu dönüşü, Türk edebiyatının büyük hikâyecisi Sait Faik’in “Yazmasam çıldıracaktım” sözüyle açıklıyor. Önceleri yayınlama kaygısı taşımadan yazdığı hikâyeleri/ anlatıları topladığı Elveda Alyoşa hikâye kitabı 1991 Sait Faik hikâye ödülünü kazandı. 1993’te Kedi Mektupları romanıyla Yunus Nadi Roman ödülünü, daha sonra da Sıcak Külleri Kaldı romanıyla Orhan Kemal Roman armağanını ve Erguvan Kapısı romanıyla Cevdet Kudret edebiyat ödüllerini aldı. 2009 yılında Çöplüğün Generali, 2010 yılında Savaş Çağı Umut Çağı, 2012 yılında O Muhteşem Hayatınız kitapları yayımlandı. Hiçbiryer’e Dönüş kitabıyla , 2011 yılında İtalya’da Carical ödülü (Premio per la Cultura Mediterranea) kazandı. Son kitabı Yetim Kalacak Küçük Şeyler 2014 yılında okurlarla buluştu.

2001’de kurulan Türkiye Barış Girişimi’nin kurucusu ve sözcüsü olan Baydar, edebiyat alanında, özellikle romana yoğunlaşarak yazmayı sürdürüyor.

Kitapları:

Allah Çocukları Unuttu, 1961; Savaş Çağı, Umut Çağı, 1963; Elveda Alyoşa, 1991; Kedi Mektupları, 1993; Hiçbiryer’e Dönüş, 1998; Sıcak Külleri Kaldı, 2000; Çöplüğün Generali, 2009; O Muhteşem Hayatınız, 2012; Surönü Diyalogları, 2016; Yetim Kalacak Küçük Şeyler, 2017; Kayıp Söz, 2017; Yolun Sonundaki Ev, 2018; Erguvan Kapısı, 2018; Köpekli Çocuklar Gecesi, 2019

Oya Baydar’ın Diğer Dillere Çevrilen Kitapları

Oya Baydar’ın Yer Aldığı Antolojiler: