Mario Levi
Mario Levi, 1957 yılında dünyaya geldi. 1975 yılında Saint Michel Lisesi’nden, 1980 yılında, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. İlk yazıları Şalom Gazetesi’nde yayınlandı. Bu yazılarını daha sonra Cumhuriyet Gazetesi, Stüdyo İmge, Milliyet Sanat, Gösteri, Argos, Gergedan, Varlık gibi yayın organlarındaki yazıları izledi. Yayımlanan ilk kitabı Jacques Brel: Bir Yalnız Adam (1986) adını taşır. Bu kitap üniversiteyi bitirme tezinin romanlaştırılmış şeklidir. İlk hikâye kitabı Bir Şehre Gidememek ise 1990 yılında yayımlanır. Otobiyografik özellikler taşıyan bu kitap, yazarın hem bazı aşkları, hem de çocukluk ve ilk gençlik yıllarıyla hesaplaşması gibidir. Kitap o yılın Haldun Taner Öykü Ödülü’nü kazanmıştır.
1991 yılında yayımlanan ikinci hikâye kitabı Madam Floridis Dönmeyebilir‘de İstanbul’un azınlık çevrelerine ve topluma uyum sağlamakta zorlanan insanlarına yer verir. 1992 yılında En Güzel Aşk Hikâyemiz adını taşıyan ilk romanı yayımlanır. Bu roman kırık bir aşk anısını anlatmak ister gibidir. Yazar okura şu soruyu sordurtmaya çalışır: Yoksa en güzel aşk, yaşanmayan ve hayallerle beslenen aşk mıdır?
Sonra araya uzun bir sessizlik girer.
İstanbul Bir Masaldı adındaki hacimli romanı 1999 yılında yayımlanacaktır. Bu kitap da 1920’li yıllarla 1980’li yıllar arasında İstanbul’da yaşamış bir Yahudi ailesinin hikâyesidir. Şehrin öteki azınlıklarından kahramanlar bu hikâyede de görünür. Herkes hayalleri, kırgınlıkları, yalnızlıkları, umutları ve itilmişlikleriyle bir arada yaşamıştır…Üçüncü roman Lunapark Kapandı 2005’te yayımlanır. Bu kitapta da yasak bir aşk anlatılmaktadır. Düzenini kurmuş, kırklarının ortalarında bir reklam yazarı, otuzlarında genç bir kadına aşık olur. Olaylar böyle gelişir ve roman ilerledikçe bir kadının acılı hikayesine dönüşür.Aynı yıl Bir Yaz Yağmuruydu adlı kitap da yayımlanır. Yazar bu kitabında, 1984-2004 yılları arasında gazete ve dergilerinde yayımlanmış yazılarından bir seçmeyi bir arada getirmiştir. Bu yazılar bir ara metinle birleştirilmiştir. Bu ara metinde de yazar hem yazıları hakkında otobiyografik bilgiler verir, hem de bu yazılarını değerlendirir, dahası bu yazılarıyla yüzleşmeyi göze alır.
Sekizinci kitap, Karanlık Çökerken Neredeydiniz adlı roman, 2009 yılında okurla buluşur. Hikâye otuz yıl aradan sonra bir araya gelen altı arkadaşın yaşadıkları üzerine kuruludur. Yazar bu romanında, hem kahramanlarının bireysel tarihlerini hem de Türkiye’nin son dönemini, siyasi çalkantılarıyla bu çalkantıların duygusal sonuçlarını, hem de 70’li yılların ruhunu dile getirmeyi amaçlamıştır. İçimdeki İstanbul Fotoğrafları 2010 yılında kitapçı raflarındaki yerini alır. Yazar ‘en otobiyografik kitabım’ dediği bu eserinin bir anı kitabından çok bir roman olarak değerlendirilmesini tercih etmektedir. Belki bir anı-roman belki de bir kurmaca-biyografi. Bu ‘içerden’ hikâye, her ne kadar yazarın çocukluk ve gençlik yıllarından derin izler taşısa, şehrin tarih duygusunun doğurduğu incelikleri anlatsa da, aynı zamanda yakın geçmişimizin karanlığıyla da hesaplaşmayı amaçlamaktadır.
2013 yılında yayınlanan Size Pandispanya Yaptım romanında bir tat yolculuğuna çıkılır. Bu bir tarihin izini sürme çabasıdır da aynı zamanda. Yolculuğun ruhunda 15. yüzyılda İberia’dan Osmanlı topraklarına göç eden Sefarad’ların kuşaktan kuşağa aktararak yaşatıp bugünlere kadar getirdikleri yemeklerin bıraktıkları ve hatırlattıkları vardır.
Bu Oyunda Gitmek Vardı 2015 yılında Everest Yayınları’nca basılarak okurlarıyla buluşur. Hikaye sadece bir aşk hikayesi değildir. Eğer içine girerseniz çok iyi tanıdığınızı sandığınız insanları hiç bilmediğiniz halleriyle görebilirsiniz. Kendinizi bile görebilirsiniz. Birer cümleden oluşan 100 cümlede 100 aşkın veya insanlık halinin anlatıldığı Bir Cümlelik Aşklar adlı öykü kitabı 2016 yılında okurun karşısına çıkar. 2018 yılında Yanlış Tercihler Mahallesi adını taşıyan romanı yayınlanır. İstanbul’un adı belirtilmeyen bir eski mahallesinde yaptıkları hatalarla birbirlerine tutunmaya çalışan insanların hikâyesidir bu… Öyle hatalar ki, hayatlarına yön vermiş, bedeller ödemelerine yol açmış ama kendilerini daha çok görmelerini sağlamış. Herkes yine yaşayabileceğini yaşamış.
2019 yılı yeni bir tasarının hayata geçtiği yıldır. Bu tasarıda yedi ciltlik bir İstanbul romanları dizisi vardır. Bir şemsiye fikir ve Gördüklerimiz Görmediklerimiz üst başlığı altında toplanmışlardır ama birbirlerinin devamı değillerdir. Her biri kendi içinde bağımsızdır ve haftanın bir gününde belirli bir semtte geçer. Bugüne kadar dört cilt yayınlanmıştır.
1/Bir Cuma Rüzgarı/Kadıköy 2019
2/Bu Salı ve Her Salı/Şişli 2020
3/O Pazartesi/Eminönü 2021
4/Pazarın Yalnızları/Beyoğlu 2022
Geriye kalan üç cilt önümüzdeki yıllarda yayınlanacaktır. Yazarın ayrıca Uğur Batı ile birlikte, Devrim Erbil’in tabloları üzerine yazdığı O Maviye Meftundunuz adını taşıyan bir kitap/şehrengiz denemesi de 2021 yılında yayınlanmıştır. Mario Levi, yazarlığın yanı sıra, Fransızca öğretmenliği, ithalatçılık, gazetecilik, radyo programcılığı, reklam yazarlığı gibi meslekler de yapmıştır. Yeditepe Üniversitesi’nde “Hikâye Anlatımı” dersleri vermeye devam etmektedir. Ayrıca yazı atölyelerinde, bu yola gönül vermiş insanlara Yazı Yaratımı dersleri de vermektedir. TRT 2 Kültür kanalında yayınlanan Muhayyelat adlı programı ise halen devam etmektedir. Yazar, sanat, tarih ve edebiyat içerikli bu programın hem metinlerini yazmakta hem de sunuculuğunu yapmaktadır. Oksijen Gazetesindeki Sepya başlığı altındaki sanat, kültür ve edebiyat yazıları da devam etmektedir.
Mario Levi’nin Diğer Dillere Çevrilen Kitapları
Mario Levi’nin Yer Aldığı Antolojiler
